Cơ cấu điều khiển hộp số có thể chia làm hai loại cơ bản: Điều khiển dạng thanh ở phía bên trong và điều khiển dạng cần ở phía bên ngoài.
Cấu tạo chung của cơ cấu bao gồm: Cần số, cụm vỏ bảo vệ, càng sang số, lò xo và bi định vị, chốt hãm và khóa an toàn số lui, các trục trượt.
Cả hai có cùng chức năng, chúng dùng để nối cần sang số với càng sang số.
1: Loại điều khiển dạng thanh ở phía bên trong:
Dạng điều khiển này có đầu dưới của đầu số đặt trục tiếp vào cửa sổ trong nắp hộp số để kéo trục số di chuyển, trục trượt mang treo các càng sang số.
Trên trục trượt có đặt các khóa hãm, định vị. Khi trục trượt nào đó di chuyển sẽ mang theo càng sang số.
Hình 1: Chi tiết của cơ cấu điều khiển thanh và cần
2: Loại điều khiển dạng cần ở phía bên ngoài:
Loại này được điều khiển bằng đòn nối hoặc dây cáp kéo. Khi sang số thì cần sẽ tác động đến đòn nối hoặc dây cáp, để cho càng sang số dịch chuyển bánh răng của hộp số.
Cơ cấu điều khiển bằng đòn nối thì một đầu của cần có ren điều chỉnh.
Nếu điều khiển bằng dây cáp thì cũng có cơ cấu điều chỉnh dây cáp.
Hình 2a: cơ cấu điều khiển bằng cáp.
Hình 2b: cơ cấu điều khiển bằng cần nối
