Giải pháp tái tạo âm hình trong âm thanh xe hơi

Mèo Sạch Thỉu
Bình luận: 0Lượt xem: 925

Mèo Sạch Thỉu

Tài xế O-H
Phương pháp ghi âm stereo được phát minh từ lâu đã đem đến một âm thanh sống động cho giới yêu nhạc. Âm thanh stereo sử dụng hai kênh âm thanh, một kênh cho loa trái & một kênh cho loa phải.

Khi hai loa đặt cùng khoảng cách tới tai người nghe theo hình tam giác đều & trục loa hướng vào người nghe hiện tượng “Âm hình ảo” (Phantom Image) được tái tạo. Đó là việc khi ta nhắm mắt lại có thể cảm nhận được ban nhạc sống động trước mặt & vị trí cụ thể của nhạc công.

[/url]Am hinh oto 01 by

Với hệ thống âm thanh nghe nhạc ở nhà, việc này rất dễ đạt được do ta có thể chủ động được khoảng cách đặt loa, đạt được các yếu tố cân bằng âm học cần thiết của việc tái tạo âm hình:

- Thời gian: thời gian sóng âm tới tai người nghe

- Biên độ: độ lớn âm thanh tới tai người nghe

- Pha: pha của hai sóng âm tới tai người nghe

- Dài tần: dải tần tới tai người nghe

Tuy nhiên việc bố trí xắp xếp loa có cùng khoảng cách tới tai người nghe trong âm thanh xe hơi hầu như là yếu tố không tường trừ khi xe của bạn là dòng siêu xe nhiều triệu USD với vị trí người lái đặt ở giữa xe.

Ví trí lắp loa trong xe hơi thường là các cánh cửa và vì vậy khoảng cách tới tai người nghe là khác xa nhau.



Việc bố trí đặt loa ở cánh cửa khiến môi trường âm học khác xa so với môi trường âm học lý tưởng trong âm thanh gia đình.

- Thời gian: âm thanh phát ra từ loa sẽ tới người nghe không cùng một thời điểm, loa gần hơn thì âm thanh sẽ tới trước

- Biên độ: trừ khi việc xắp xếp hướng loa ở thế đặc biệt thì loa gần hơn sẽ có xu hướng có âm lượng lớn hơn loa kia.

- Pha: sự lệch pha của hai loa sẽ dẫn tới hiện tượng giao nhiễu, các âm năng sẽ cộng hưởng hoặc triệt tiêu lẫn nhau

- Dải tần: Do trường tần âm của loa phụ thuộc rất nhiều tới hướng tính vì vậy với hướng tâm loa tới tai người nghe sẽ khác nhau dải tần sẽ khác nhau

Biện pháp phổ biến nhất hiện tại để tái tạo âm hình trong âm thanh xe hơi là giảm thiều sự chênh lệch khoảng cách giữa hai loa. Người ta sẽ cố gắng kéo xa các loa ra khỏi ta người nghe bằng cách lắp loa trung & tép trên các cột chữ A đồng thời lắp loa bass ở vị trí chân người (Kick Bass).




Tuy nhiên các biện pháp này không giải quyết triệt để bốn yếu tố tạo nên âm hình ở trên .. vậy có cách nào khác .. chả nhẽ công nghệ hiện tại lại có thể bó tay.

Trước khi bàn tới các công nghệ xử lý tín hiệu, chúng ta sẽ cùng xem xét việc tai người cảm nhận âm hình đi cùng với dải tần ntn nhé.

Con người cảm nhận vị trí âm hình bởi sự khác biệt biên độ & pha. Với từng dải tần khác nhau con người nhận theo cách hoàn toàn khác nhau. Với bước sóng âm nhỏ (tần số âm thanh lớn) thì biên độ sẽ quyết định tới việc xác định vị trí. Bước sóng âm càng dài ra (tần số âm thanh nhỏ dần đi) thì việc xác định âm hình sẽ chuyển dần từ biên độ sang pha của sóng âm.

2.500Hz tới 20.000Hz: ở dải tần này con người nhận biết vị trí dựa trên biên độ âm thanh.

400Hz tới 2.500Hz: dải tần mà tai người nhận biết tốt nhất. Con người sẽ nhận biết vị trí dựa trên biên độ & pha của âm thanh. Xu hướng nhận biết thiên về biên độ hơn.

100Hz tới 400Hz: Việc nhận biết vịt rí dựa trên pha & biên độ của âm thanh, pha đóng vai trò quan trọng hơn.

20Hz tới 100Hz: Ở dài tần rất thấp này chúng ta dựa vào pha của âm thanh để xác định vị trí âm hình. Trong không gian chật hẹp của ô tô & ở dải tần rất thấp này cộng với tính vô-hướng của âm trầm thì rất khó có thể nhận biết được âm hình. Tuy nhiên việc tích hợp khéo léo giữa loa trầm & trung trầm sẽ dựa vào pha là chủ yếu.

Chúng ta đã biết con người nhận biết âm hình chủ yếu dựa vào biên độ, pha với dải tần đồng đều. Vậy liệu trong môi trường âm học chật hẹp & rất phức tạp .. ta có thể can thiệp vào tín hiệu để can thiệp vào ba yếu tố biên độ, pha & dải tần của âm thanh ..

Với công nghệ xử lý tín hiệu số hiện tại, các hãng sản xuất đầu phát (Head Unit) trong xe hơi đều đã cố gắng tích hợp tính năng xử lý âm thanh trong thiết bị của mình, tuy nhiên nó còn rất xa so với mong đợi của giới yêu âm thanh do nó làm méo tín hiệu mất đi độ trung thực của bản nhạc.

Việc phân tích âm thanh sử dụng các micro đều dải với độ nhậy cao, hướng tính rộng kết hợp với phân tích phổ âm để đưa ra biểu đồ âm học của không gian hạn hẹp, phức tạp như khoang xe hơi từ đó nhờ phần mềm chuyên dụng tính toán để can thiệp đạt âm hình tối ưu chỉ có được gần đây trong các hệ thống âm thanh chuyên nghiệp cao cấp.

Giải pháp đưa việc xử lý tín hiệu số phức tạp, tinh vi vào trong hệ thống âm thanh xe hơi liệu đã thành hiện thực .. câu trả lời được giải đáp ở buổi tọa đàm “ Giải pháp xử lý kỹ thuật số trong âm thanh xe hơi”
 

Bạn hãy đăng nhập hoặc đăng ký để phản hồi tại đây nhé.

Bên trên