Hộp số phân phối chỉ dùng trên những xe có nhiều cầu chủ động. Tác dụng để phân phối momen xoắn từ động cơ ra các cầu xe. Trong hộp số phụ còn có thể bố trí thêm một số truyền nhằm tăng lực kéo các bánh xe khi cần thiết.
Hộp số phân phối có thể đặt liền ngay sau hộp số chính, hoặc tách rời riêng biệt sau hộp số chính. Trong trường hợp tách rời chúng nối với nhau bằng trục các đăng nhằm tránh ảnh hưởng của sai lệch đường tâm trục.
Hình 1 : Sơ đồ hộp số phân phối.
1: Cấu tạo: Gồm có trục chủ động nối với trục thứ cấp của hộp số. Trục trung gian và bánh răng liên kết cố định quay trên vỏ nhờ hai ổ bi, trên trục có hai bánh răng nghiêng: Bánh răng lớn dùng để dẫn động trục thứ cấp với i1= 1; bánh răng nhỏ dùng để dẫn động trục thứ cấp với i2 .
Trục thứ cấp chia làm hai phần nối với nhau bằng một khớp răng đóng vai trò khớp gài cầu trước. Khớp gài cầu trước có hai vị trí: đóng và mở.
Trục thứ cấp mang theo hai bánh răng bị động tương ứng với hai số truyền cần gài của hộp số phân phối. Hai bánh răng này lắp ở dạng lồng không trên trục thông qua các ổ bi kim,và có vành răng gài với truc thứ cấp.
Trong hộp số phụ có hai khớp gài, với hai nạng. Hai nạng di chuyển trên vỏ nhờ trục trượt, có cơ cấu định vị, bi, lò xo nằm trong hốc của vỏ
2: Nguyên lý làm việc:
- Khi khớp gài ở vị trí trung gian: Các bánh răng quay không tải trên trục, trục thứ cấp không nhận được momen truyền.
- Khi khớp gài số ở vị trí 1( số có tốc độ cao), mở khớp gài cầu trước, momen truyền từ:
Bánh răng trục chủ động
- Khi khớp gài số ở vị trí 1 ( số có tốc độ cao), đóng khớp gài cầu trước, momen truyền từ:
Bánh răng trục chủ động
- Khi khớp gài số ở vị trí 2 ( số có tốc độ thấp), đóng khớp gài cầu trước, momen truyền từ:
Bánh răng trục chủ động
Số truyền L (low) chỉ dùng khi ôtô chạy trên đường xấu, trơn thì bắt buộc phải ở vị trí cài cầu trước.
Xe chỉ làm việc ở hai chế độ:
- Cầu sau chủ động với số truyền H ( khớp gài cầu trước mở).
- Hai cầu chủ động với số truyền L.
Hộp số phụ: Dùng trên những ôtô có một cầu chủ động, có cấu tạo và công dụng như hộp số phân phối, nhưng khác hộp số phân phối là chỉ truyền momen cho một cầu chủ động.
