Tai sao động cơ xăng lại dùng bugi còn động cơ diesel thì không dùng?

L
Bình luận: 7Lượt xem: 24,013

xuanquyenbui

Tài xế O-H
Đấy là do đặc tính nhiên liệu bạn ah!xăng không có khả năng tự cháy như diezel nên cần phải dùng buzi!ngược lại nhiên liệu diezel có khả năng tự cháy nên không cần buzi!vấn đề là tỉ số nén của động cơ diezel phải lớn hơn động cơ xăng nhiều(>12)thì mới cháy tốt và phát huy tốt năng lượng!
 

LamBoGhiN

Tài xế O-H
Bác nào pro chỉ giúp em với,hic?:2:

Đó là do sự khác nhau về tính chất hóa học giữa hai loại nhiên liệu này. Nói thì đơn giản vậy nhưng các luận cứ thì dài hơn rất nhiều.

Do đó, để các cậu hiểu cho sâu hơn tớ sẽ bắt đầu từ fundamental basis of knowledge, từ là tớ quay trở về cái gốc cơ bản của vấn đề.

Mặc dầu xăng và dầu diesel có cùng nguồn gốc, đó là dầu thô crude oil nhưng tính chất (property) của chúng thì lại rất khác nhau. Chúng chỉ giống nhau ở 3 điểm: 1) đó là hydrocarbon CH; 2) Là chất lỏng rất dễ cháy; 3) Khi cháy sinh nhiệt dữ dội.

Người ta thường nghĩ Xăng là một đơn chất hóa học nhưng thực tế thì khác. Xăng là hỗn hợp của các hydrocarbon mà mỗi một phân tử có số nguyên tử carbon từ 4 tới 12. Dầu DO thì nặng hơn xăng và nó cũng là hỗn hợp các hydrocarbon ở dạng lỏng với các phân tử có số nguyên tử carbon từ 10 tới 20. Đó là điểm khác nhau cơ bản nhất để từ đó dẫn tới các KHÁC NHAU khác về mặt tính chất lý học mà sẽ được đề cập dưới đây.

Như đã biết, trong động cơ xăng, xăng được hòa trộn trước với không khí ở bộ chế hòa khí (carburator) trước khi chúng được đưa vào xi lanh để nén lại và hỗn hợp cháy đó được bu-gi phát tia lửa điện mồi cháy trước khi nó tự đốt cháy mình (self-ignition)

Dầu diesel và xăng đều có khả năng tự đốt cháy nhưng nhiệt độ tự đốt cháy của xăng thấp hơn của dầu DO

Do phân tử của xăng nhỏ nên dễ bị phá vỡ. Điều này thể hiện ở chỗ tốc độ bay hơi của xăng rất cao, ngay cả ở nhiệt độ môi trường. Tính chất này dẫn tới tốc độ cháy của hỗn hợp xăng là rất lớn so với dầu diesel. Sự cháy của hỗn hợp xăng gần như là đồng thời.

Do tốc độ cháy quá nhanh gần như là đông thời này nên dễ dẫn đến hiện tượng KÍCH NỔ (KNOCK) rất có hại cho các chi tiết cơ khí. Hiện tựong KNOCK là hiên tượng hỗn hợp xăng tự cháy trong xi lanh trước khi bu-gi đánh lửa làm nó cháy.

Có nghĩa là hiện tựong tự cháy trong động cơ xăng là điều hoàn toàn không mong muốn và cần phải tránh trong khi đối với động cơ diesel thì ta lại muốn điều đó.

Do đó, động cơ xăng phải dùng bu-gi để đốt cháy hỗn hợn nhiên liệu nhằm tránh xăng tự bốc cháy trước khi nó có thể làm điều đó như hỗn hợp dầu DO trong động cơ diesel. Một yếu tố tạo đièu kiện thuận lợi cho việc này là tỷ số nén trong động cơ xăng không cao nên sự cơ hội xăng tự bốc cháy càng ít.

Ta tưởng tựong thêm bằng câu hỏi dầu DO có thể dùng làm nhiên liệu cho động cơ xăng được không? Câu trả lời rõ ràng là không. Vì thứ nhất, dầu không thể bay hơi ở điều kiện bình thường nên không thể hòa trộn trước với không khí. Thứ 2, tia lửa điện, cứ cho là hỗn hợp nhiên liệu đã sẵng sàng trong buồng đốt, thì cũng không đủ năng lượng để giúp hỗn hợp cháy với tốc độ như yêu cầu trong khi nhiệt độ cuối quá trình nén không cao vì tỷ số nén thấp. Lưu ý rằng trong động cơ diesel khi dầu được phun vào và hòa trộn với không khí nén, nhiệt độ cao tạo ra vô vàn các tâm cháy ở trong buồng đốt, thay vì chỉ mỗi một bu-gi, thì dầu mới có thể cháy mãnh liệt được như thế.

Vậy ta dùng xăng cho động cơ diesel đi? Trên kia đã nói rõ, ngừoi ta có thể làm xăng phun vào buồng đốt qua vòi phun nhưng nếu xăng tự bốc cháy sau đó thì động cơ sẽ bị phá tan tành do tốc độ cháy tức thời của nó.

Mỗi một loại nhiên liệu có 1 chỉ số đại diện cho khả năng riêng biệt của mình. Đó là chỉ số Octane cho xăng thể hiện khả năng chống kích nồ. Số octance càng cao thì xăng ít xảy ra kích nổ. Chỉ số Xetane dành cho dầu diesel nói lên khả năng tự bốc cháy của nó. Số xê-tan càng cao thì dầu càng có dễ tự cháy.
 

chitran

Tài xế O-H
tai sao động cơ diesel không dùng được nhiên liệu xăng

Bạn nào nói nhiệt độ tự cháy của xăng thấp hơn của dầu diesel là sai. Các bạn cứ search thì sẽ biết nhiệt độ tự cháy của xăng khoảng 240 độ C còn của dầu điesel là 280 độ C. Nhiệt độ không khí bị nén trong xi lanh ở cuối kỳ nén là khoảng 400độ C. Như vậy dù dầu hay xăng phun vào với nhiệt đồ này đều có thể cháy. Chỉ khác nhau về thời gian trì hoãn sự cháy do trị số xê tan khác nhau.
Bạn nào nói vì xăng dễ bị kích nổ hơn dầu nên không dùng được cho động cơ diesel cũng là sai, bởi vì động cơ diesel nổ được là cần sự kich nổ đó. Vấn đề là người ta cho nhiên liệu phun vào thời điểm piston ở vị trí nào thôi. Người ta hoàn toàn có thể tính toán được thời điểm phun của nhiên liệu phù hợp với từng nhiên liệu có trị số Xêtan khác nhau để đảm bảo khi nhiên liệu chảy nổ trong xi lanh là lúc piston đi qua điểm chết trên.
Còn đối với động cơ xăng hỗn hợp xăng và không khí được nén trong xilanh, người ta muốn xăng chỉ được chảy nổ khi bugi đánh lửa và cũng là lúc piston gần đến điểm chết trên. CÒn nếu xăng tự cháy nổ khi bugi chưa đánh lửa cũng có nghĩa là xăng cháy nổ trước khi piston đến điểm chết trên thì sẽ tạo lực lớn đè lên piston đẩy piston chạy ngược lại, điều này sẽ dẫn đến hỏng động cơ. Hiện tượng này người ta gọi là kích nổ. Tỷ số nén càng cao với động cơ xăng thì càng dễ kích nổ, mặt khác tỷ số nén càng cao thi hiệu suất động cơ càng lớn, vì vậy người ta phải pha phụ gia vào xăng để tăng trị số octane tức là tăng nhiệt độ tự cháy kích nổ của xăng.

Ngược lại với động cơ xăng, động cơ diesel cần khả năng tự cháy cao cho nên người ta cũng cần có phụ gia để tăng trị số xê tan. Nếu không khả năng tự cháy kém, nhiên liệu sẽ cháy sau khi piston qua điểm chết trên, sẽ dẫn đến cháy rớt làm giảm nhiều hiệu suất của động cơ.

Như vậy là có thể dùng xăng cho động cơ diesel được, nhưng phải xem lại trị số xetan và điều chỉnh lại thời điểm phun cho hợp lý. Tuy nhiên để động cơ điesel chạy được với xăng thì cực kỳ khó vì độ nhớt của xăng cực kỳ thấp, thấp hơn nhiều so với dầu, nên không có khả năng bôi trơn và yêu cầu khe hở bơm cao áp cực kỳ nhỏ, do đó để chế tạo được bơm cao áp và vòi phun phù hợp với xăng là cực kỳ khó và chi phí rất cao.
Tôi đã từng đến thăm viện bảo tảng ô tô Scania ở Stockholm, họ đã từng chế tạo động cơ ô tô diesel dùng nhiên liệu là xăng, nhưng chi phí sản xuất cho loại động cơ này quá tốn kém nên họ dùng động cơ có bugi rẻ hơn nhiều tuy hiệu suất có thấp hơn khoảng từ 10% đến 15%
 

vucuongyb96

Tài xế O-H
tai sao động cơ diesel không dùng được nhiên liệu xăng

Bạn nào nói nhiệt độ tự cháy của xăng thấp hơn của dầu diesel là sai. Các bạn cứ search thì sẽ biết nhiệt độ tự cháy của xăng khoảng 240 độ C còn của dầu điesel là 280 độ C. Nhiệt độ không khí bị nén trong xi lanh ở cuối kỳ nén là khoảng 400độ C. Như vậy dù dầu hay xăng phun vào với nhiệt đồ này đều có thể cháy. Chỉ khác nhau về thời gian trì hoãn sự cháy do trị số xê tan khác nhau.
Bạn nào nói vì xăng dễ bị kích nổ hơn dầu nên không dùng được cho động cơ diesel cũng là sai, bởi vì động cơ diesel nổ được là cần sự kich nổ đó. Vấn đề là người ta cho nhiên liệu phun vào thời điểm piston ở vị trí nào thôi. Người ta hoàn toàn có thể tính toán được thời điểm phun của nhiên liệu phù hợp với từng nhiên liệu có trị số Xêtan khác nhau để đảm bảo khi nhiên liệu chảy nổ trong xi lanh là lúc piston đi qua điểm chết trên.
Còn đối với động cơ xăng hỗn hợp xăng và không khí được nén trong xilanh, người ta muốn xăng chỉ được chảy nổ khi bugi đánh lửa và cũng là lúc piston gần đến điểm chết trên. CÒn nếu xăng tự cháy nổ khi bugi chưa đánh lửa cũng có nghĩa là xăng cháy nổ trước khi piston đến điểm chết trên thì sẽ tạo lực lớn đè lên piston đẩy piston chạy ngược lại, điều này sẽ dẫn đến hỏng động cơ. Hiện tượng này người ta gọi là kích nổ. Tỷ số nén càng cao với động cơ xăng thì càng dễ kích nổ, mặt khác tỷ số nén càng cao thi hiệu suất động cơ càng lớn, vì vậy người ta phải pha phụ gia vào xăng để tăng trị số octane tức là tăng nhiệt độ tự cháy kích nổ của xăng.

Ngược lại với động cơ xăng, động cơ diesel cần khả năng tự cháy cao cho nên người ta cũng cần có phụ gia để tăng trị số xê tan. Nếu không khả năng tự cháy kém, nhiên liệu sẽ cháy sau khi piston qua điểm chết trên, sẽ dẫn đến cháy rớt làm giảm nhiều hiệu suất của động cơ.

Như vậy là có thể dùng xăng cho động cơ diesel được, nhưng phải xem lại trị số xetan và điều chỉnh lại thời điểm phun cho hợp lý. Tuy nhiên để động cơ điesel chạy được với xăng thì cực kỳ khó vì độ nhớt của xăng cực kỳ thấp, thấp hơn nhiều so với dầu, nên không có khả năng bôi trơn và yêu cầu khe hở bơm cao áp cực kỳ nhỏ, do đó để chế tạo được bơm cao áp và vòi phun phù hợp với xăng là cực kỳ khó và chi phí rất cao.
Tôi đã từng đến thăm viện bảo tảng ô tô Scania ở Stockholm, họ đã từng chế tạo động cơ ô tô diesel dùng nhiên liệu là xăng, nhưng chi phí sản xuất cho loại động cơ này quá tốn kém nên họ dùng động cơ có bugi rẻ hơn nhiều tuy hiệu suất có thấp hơn khoảng từ 10% đến 15%
Bạn nào nói nhiệt độ tự cháy của xăng thấp hơn của dầu diesel là sai. Các bạn cứ search thì sẽ biết nhiệt độ tự cháy của xăng khoảng 240 độ C còn của dầu điesel là 280 độ C. e hỏi chấm cái đoạn này :)))
 

cucchangda

Tài xế O-H
Bạn nào nói nhiệt độ tự cháy của xăng thấp hơn của dầu diesel là sai. Các bạn cứ search thì sẽ biết nhiệt độ tự cháy của xăng khoảng 240 độ C còn của dầu điesel là 280 độ C. e hỏi chấm cái đoạn này :)))
Bác có viết nhầm hay ngược gì không ạ, em đọc cứ thấy sao sao ý.
 

DINHSY

Tài xế O-H
Nhu
Bạn nào nói nhiệt độ tự cháy của xăng thấp hơn của dầu diesel là sai. Các bạn cứ search thì sẽ biết nhiệt độ tự cháy của xăng khoảng 240 độ C còn của dầu điesel là 280 độ C. e hỏi chấm cái đoạn này :)))[/QU
Thưa các cụ em tự suy luận tại vì xăng có tính kích nổ.
 

Bạn hãy đăng nhập hoặc đăng ký để phản hồi tại đây nhé.

Bên trên