Kết cấu máy phát cảm ứng
Dưới đây là các sơ đồ kết cấu của máy phát cảm ứng kích thích dọc trục: kích thích một phía (Hình 4-12) và hai phía (Hình 4-13).
Hình 4-12:
Kết cấu máy phát kích thích một phía
Trên trục 3 của máy phát người ta ép một bánh xích 6 răng chế tạo từ vật liệu sắt từ. Trục cùng ổ lăn được đặt ở nắp 6. Ở máy phát kích thích hai phía thì cả 2 nắp làm từ vật liệu sắt từ. Tại các nắp đậy này có ống lót dạng mặt bích 2 (Bạc lót này được lắp kín chặt (có độ hở theo mặt bích nhỏ) để có thể bỏ qua). Các bạc lót này được lắp trên trục 3 có khe hở giữa chúng là
d=0,15 ¸ 0,30 mm.
Lõi phần ứng 5 (của stator) được hình thành từ các tấm thép kỹ thuật điện có 9 rãnh phân bố đều nhau. Các rãnh của phần ứng dạng hở. Tại các rãnh của phần ứng có cuộn dây ba pha 7. Các cuộn dây ở một pha được mắc nối tiếp nhau, còn chính các pha được đấu dạng tam giác. Nắp đậy 6 được chế từ vật liệu từ tính còn nắp kia từ hợp kim nhôm.
1- Cuộn kích; 2-Ống lót; 3- Trục; 4- Rotor; 5-Lõi thép stator;
6-Nắp bằng thép từ; 7- Cuộn pha; 8- Nắp nhôm;
A,B,C- Đầu các pha; a,b,c- Cuối các pha.
Hình 4-13
: Kết cấu máy phát kích thích hai phía
Cuộn kích thích 1 sẽ tạo nên từ thông trong mạch từ. Khi rotor quay thì từ thông này sẽ trở thành không đổi về trị số và chiều. Từ thông sẽ được khép mạch khi đi qua khe hở giữa ống lót 2 và trục 3, theo trục 3, qua bánh xích 4, qua khe hở công tác rotor và stator 5, qua nắp từ 6 và ống lót 2.
Đường đi và hướng của từ thông được thể hiện bởi đường gạch và các mũi tên. Do khi trục rotor quay thì từ thông chỉ thay đổi về trị số tại các răng của rotor và cụm stator, nên các đoạn này của mạch từ được chế tạo từ các tấm sắt từ mềm chiều dày
0,5 - 1 mm. Từ thông tại các nắp đậy, ống lót, trục sẽ hầu như không thay đổi. Vì vậy, chúng được chế từ thép lá sắt từ mềm có chiều dày
12 ¸ 25mm.
Hình 4-14:
Cấu tạo máy phát xoay chiều không chổi than
Nhằm tăng công suất trên một đơn vị khối lượng của máy phát người ta chế máy phát cảm ứng dạng kích thích một phía dùng ống lót mặt bích dạng nón và trục dạng côn. có kết cấu được thể hiện trên hình 4-14.
Máy phát cho phép giảm từ trở nhờ tăng diện tích khe hở không làm việc, vì vậy, nâng được công suất do máy phát sinh ra. Song ống lót và trục dạng nón dẫn đến công nghệ chế tạo phức tạp, tốn kim loại làm giá thành của máy phát cao. Trên một số máy phát người ta khắc phục nhược điểm này bằng cách sử dụng hệ thống kích thích phối hợp dùng cuộn kích thích và nam châm vĩnh cửu.