"THU NHẬP BAO NHIÊU LÀ ĐỦ ?"
Một câu hỏi thật khó để trả lời.
Hôm vừa rồi, vào 1 ngày nắng gần 40 độ ở đường phố Sài Gòn tôi có đi xe của một bạn trẻ bỏ công ty để đi chạy xe ôm công nghệ. Hai anh em có nói chuyện trên đường đi, tôi bắt chuyện và hỏi thăm sao bỏ công ty, thì em ấy nói “trước em làm trong 1 công ty lương thấp quá anh, làm vất vả mà họ trả em có 5 triệu, nên em đi chạy cái này, có nắng gió chút nhưng thu nhập khá hơn, tự do hơn”. Có lẽ với bạn ấy 5 triệu không đủ để nuôi bản thân hiện tại nên bạn chọn con đường tắt, ngắn nhất. Nhưng tôi tự hỏi, nếu sau thành phố cấm xe máy (kiểu gì rồi cũng sẽ cấm) thì bạn chạy ở đâu ? hay vài năm sau hãng xe ôm công nghệ họ giải thể hay bán lại như UBER thì bạn làm gì ? Thu nhập sẽ ra sao ? Lúc đó có lẽ cũng khó để bạn học cho mình 1 nghề gì khác, và 4 năm đại học có lẽ lúc đó chỉ còn là tờ giấy. Sinh viên ra trường thì đông như quân Nguyên, những doanh nghiệp nào cũng chung cảnh thiếu nhân sự. Một phần vì chất lượng sinh viên ra trường còn yếu cần đào tạo thêm, một phần thấy kiếm tiền “ăn xổi” dễ quá nên các bạn không chấp nhận lương thấp mà phải chịu khó, chịu khổ cho các doanh nghiệp đào tạo.
Ngày trước hồi mới chập chững bước chân đi làm, không, phải nói là đi học việc thì đúng hơn, bởi ngày đó bước chân ra khỏi ghế nhà trường tôi chẳng biết gì ngoài 1 vài kiến thức cơ khí rất nhỏ mà tôi học được khi đi thực hành, nhưng không phải trên động cơ sống hay xe hoàn thiện như các bạn sinh viên học bây giờ mà chỉ là 1 cái động cơ mà thiếu ốc, thiếu cả piston, thiếu đủ thứ.
Cảnh xin đi học việc ngày đó thật khó khăn, tôi làm hồ sơ rất đầy đủ, đơn xin việc là viết tay làm nhiều bản, sau đó đi rải khắp nơi nhưng lúc nhận hồ sơ họ hỏi xin làm gì, tôi bảo xin phụ việc thì chủ họ xua tay và đuổi đi, vì họ hỏi mình chẳng biết gì nên họ bảo “giờ nhận mày vào anh lại mất thời gian dạy mày nữa thì anh còn làm được gì”.
Vậy là tôi lủi thủi bỏ về mà cũng không nói được gì, vì người ta nói đúng, đến con ốc mình còn đang chưa phân biệt nổi các loại ốc, loại cờ lê, hay khẩu tuýp, ... chứ nói gì làm được việc khác.
Cũng may mắn cho tôi là sau 1 thời gian rải hồ sơ không được, tôi gặp được một bác mới quen nhưng tốt bụng xin cho tôi vào học việc ở 1 gara.
Thế là tôi bắt đầu dấn thân vào nghề, ngày đầu tiên đi học nghề cũng thật là hoang mang, nhiệm vụ chính của tôi là đi kiếm ốc, kiếm đồ nghề, cứ tưởng công việc đơn giản mà ngờ đâu nó chẳng đơn giản chút nào. Trước đó tôi không nghĩ có nhiều loại đồ nghề như vậy dù rằng ngày bé hay theo bố đi sửa xe đạp, xe máy nhưng có quá nhiều thứ tôi chưa từng nhìn thấy. Vậy là cả ngày tôi chạy loăng quăng khắp xưởng mà nó rộng cả 2000m2, và kèm theo đó là những tiếng cười chê bai, chửi mắng của các anh thợ vì lấy đồ chậm trễ, tìm không thấy đồ. Lúc đó thật ra cũng “cay” lắm, nhưng “cay” vì bị mắng 1 thì “cay” vì bản thân không biết gì nhiều hơn. Đến cuối ngày đôi chân mềm nhũn, không còn cảm giác (dù rằng thời sinh viên đi bưng bê nhà hàng, bốc vác vật liệu xây dựng cũng loăng quăng khắp nơi) mà không hiểu sao thấy mệt như vậy, chắc có lẽ mệt do tinh thần vì thất vọng bản thân.
Tôi cố lết ra cách đó khoảng 1km để bắt xe bus về xóm trọ cách đó 15km, rồi tiếp tục 2km nữa từ trạm dừng xe bus vào đến chỗ trọ. Suốt 1 tuần đầu ngày nào cũng vậy, chạy loăng quăng khắp xưởng, rồi đứng xe bus, đi bộ đến nỗi chân trái bị mất cảm giác, đi đá bóng không còn cảm giác bóng khi sút chân trái nữa (tôi sút bóng được cả 2 chân).
Cũng may cho tôi có được chút bản tính kiên trì không bao giờ biết nản chí và chịu thua cuộc, thêm chút nhanh nhẹn, dễ gần, chịu khó làm quen với mọi người, nên dần được mọi người quý mến và chỉ bảo, tôi cũng sớm làm được gì đó đóng góp vào những chiếc xe xuất xưởng. Lúc đó cảm thấy thích cái nghề này lắm, vì được học hỏi nhiều, khám phá nhiều cái mình chưa biết.
May mắn nữa ngày đó tham gia
OTO-HUI.COM - một diễn đàn kỹ thuật ô tô, một kho tàng kiến thức từ cơ bản đến nâng cao, từ hàn lâm tới thực tế hàng ngày, lúc đó với tôi như cá gặp nước. Ban ngày đi làm có gì không biết tôi đều hỏi các anh thợ, nhưng không phải ai cũng chỉ, chưa nói đến việc hỏi nhiều các anh đăng làm cáu lên là lại ăn chửi (biết cách “hỏi” cũng là một nghệ thuật, 1 kỹ năng quan trọng). Thế là tôi lên diễn đàn OTO-HUI và đọc các bài viết chia sẻ trên đó, tôi tải tài liệu về đọc, rồi chép hết những câu hỏi anh em hỏi về 1 file word sau đó ngồi tự trả lời, cái nào không trả lời được ngày mai đến xưởng hỏi các anh. Còn nữa, những gì ở xưởng tôi không hỏi được, hoặc các anh giải đáp chưa hiểu, tôi lại đăng lên OTO-HUI để hỏi, và được các anh trên đó chia sẻ, phân tích rất chi tiết và nhiệt tình mặc dù họ không hề biết tôi là ai, tốt hay xấu. Lúc đó tôi chỉ biết lên hỏi và hỏi, chứ cũng không biết gì mà trả lời. Nhưng nhờ vậy tôi thu về cho mình được một lượng kiến thức vô cùng hữu ích cho sự phát triển nghề nghiệp của mình. Đặc biệt quen được các anh em OTO-HUI là một may mắn lớn cho tôi.
Thế là tôi cũng có cho mình tháng lương đầu tiên và không phải xòe tay xin tiền bố mẹ. Ngày đó với tôi 1,8 triệu không nhiều nhưng đó là thành quả của những gì mình làm ra được. Nhiều người nói, rồi bạn bè nói, một số đứa bạn đi làm công nhân ở khu công nghiệp thu nhập cũng khá, hay mọi người ở quê nói bằng đó tiền sao sống được, tuy cũng thấy chút buồn và tủi thân nhưng rồi tôi vẫn quyết tâm theo nghề bởi với tôi 1,8 triệu đó chỉ là khởi đầu cho 1 hành trình dài phía trước hướng tới những giá trị lớn lao hơn rất nhiều.
Ngày đó 1,8 triệu tôi vẫn tạm gọi là đủ chi tiêu do cũng gọi là tằn tiện. Nhớ hồi đó lần đầu tiên tổ chức sinh nhật OTO-HUI ở đường Hoàng Quốc Việt, chi phí tham gia là 500.000, với tôi đó là một chi phí rất lớn, bằng cả 1/3 tháng lương của tôi, nhưng tôi vẫn quyết tâm tham gia. Đó với tôi là một quyết định sáng suốt, bởi 500.000 là quá rẻ để tôi được gặp anh em trong nghề, được quen biết, được trao đổi kiến thức, kinh nghiệm và hơn hết, tôi tìm được niềm vui sướng nơi đây. Sau lần đó khi về, trong túi tôi không còn đồng nào, phải vay 1 người anh cũng mới gặp trước sự kiện mấy hôm để trả tiền nhà nghỉ, biết là sau đó phải cày cuốc, nhịn ăn tiêu để trả lại và bù tiền ăn cả tháng tới nhưng lòng vẫn không hề thấy tiếc, thậm chí là rất vui. Sự nghiệp của tôi bắt đầu từ đó, sau này do cũng chịu khó, ham học hỏi nên tôi nắm bắt công việc cũng tương đối tốt, vì thế mức lương dần thay đổi.
Sau gần 5 năm theo đuổi nghề mức lương của tôi cũng chỉ hơn 7 triệu, mức lương chưa phải là cao, nhưng nói chung với tôi vẫn đủ sống và tích lũy dù là khi đó tôi đã có 1 mái ấm nhỏ với 1 cậu con trai mới sinh. Có lẽ cũng vẫn do tôi biết cân đối chi tiêu, và có 1 người vợ biết chăm lo cho gia đình.
Có lẽ ngày đó tôi vẫn làm ở đó thì chắc thu nhập của tôi cũng khá bởi tôi cũng làm được việc và chủ xưởng quý mến. Tuy nhiên hồi đó tôi bắt đầu nhen nhóm ý định xây dựng cho mình một nơi để mình có thể tự làm chủ được, không phải làm công cho ai hết mà cho chính mình. Rồi tôi quyết tâm xin nghỉ với lý do về quê hương phát triển. Hồi đó trước khi thực hiện ý định, tôi cùng gia đình nhỏ của mình quyết định đi chơi một chuyến, và nơi tôi chọn là Sài Gòn, nơi mà tôi ao ước từ ngày còn nhỏ, do được nghe người nhà trong đó kể.
Và đó cũng là một chuyến đi định mệnh với tôi. Vào Sài Gòn tôi gặp lại một người anh là người sáng lập ra diễn đàn OTO-HUI, và hiện giờ là sếp tổng của tôi. Do gặp anh nhiều lần trước đó, đã từng cùng nhau rong ruổi những nẻo đường Tây Bắc, nhiều đêm nằm cùng nhau tâm sự, tôi thấy được những khát vọng lớn lao, một ý chí mạnh mẽ, một nghị lực phi thường, một tầm nhìn tôi không biết đâu là giới hạn với anh, và hơn hết là mong ước tạo nên những giá trị to lớn cho cộng đồng, cho xã hội không màng đến bản thân của anh. Anh nói với tôi ở lại làm cùng anh, cùng anh xây dựng và tạo ra giá trị cho cộng đồng này, xã hội này. Tôi mất 1 đêm suy nghĩ để trả lời anh, một đêm này không phải là đắn đo suy nghĩ xem nên làm hay không, mà một đêm này là tôi suy nghĩ là giữ vợ con ở lại hay đưa vợ con về quê, còn mình ở lại. Cũng may cho cuộc đời tôi là có được 1 người vợ chịu thương, chịu khó lại hiểu chuyện, luôn ủng hộ và tin tưởng tôi vô điều kiện. Thế là tôi từ bỏ giấc mơ mở gara. Sau đó tôi chia tay vợ con ở sân bay và nhận công việc hoàn toàn mới, một môi trường mới, những con người mới, và cả mức lương mới.
Mức lương mới tôi nhận ở đây không phải cao hơn mà là thấp hơn 1 nửa. Có lẽ nói ra có thể có người không tin, nhưng đó là sự thật, và tôi đã đồng ý trước khi nhận việc, cả vợ tôi cũng thế. Dẫu biết rằng có con nhỏ (khi đó 1 tuổi) sẽ vất vả, nhưng chúng tôi đều chấp nhận, vì vợ tôi tin tôi, còn tôi thì tin về một tương lai xa sẽ tốt đẹp hơn, ấm no hơn, đầy đủ hơn, hạnh phúc hơn, và tạo nên được nhiều giá trị hơn. Vợ tôi về quê chọn cho mình 1 công việc tạm bợ là buôn tôm cá ngoài chợ, sáng ra biển, chiều ra chợ. Còn tôi cố gắng chi tiêu để nuôi bản thân mình, chứ nói thật cũng không có tiền mua sữa cho con. Hồi đó gia đình phản đối, mọi người dè bỉu, có người khinh thường thấy rõ, bạn bè thì lên mặt dạy dỗ, chưa kể thấy bạn bè đứa mua xe, đứa xây nhà, ... nhưng tôi cũng không lấy đó làm chạnh lòng, cũng chẳng mảy may để ý, bởi tôi có trong mình niềm tin mãnh liệt đủ lớn về tương lai phía trước.
Đến bây giờ đã hơn 3 năm tôi làm việc ở đây, nhờ quyết tâm, cầu tiến, phấn đấu, dành trọn tâm huyết, sức lực và trách nhiệm cho con đường mình chọn, và nhờ có một hậu phương vững chắc luôn ủng hộ, cũng như được làm việc cùng đội ngũ trẻ trung, năng động và nhiệt huyết, thu nhập của tôi dần được cải thiện, vị trí cũng được cải thiện, tôi được tin tưởng nên trách nhiệm và trọng trách cao hơn, tất nhiên khó khăn, thử thách cũng nhiều hơn. Chắc chắn rồi, vì sau mỗi khó khăn là nhiều khó khăn hơn nữa, sau mỗi thử thách là nhiều thử thách hơn nữa. Tôi hiểu rằng muốn đánh được những mẻ cá lớn phải ra khơi xa thì việc vượt qua lớp lớp sóng dữ, tầng tầng bão tố là điều không thể tránh khỏi. Việc của tôi lúc đó là đóng cho mình những chiếc thuyền thật chắc chắn, tức là trau dồi và tích lũy nội lực cho mình thật tốt (kiến thức, bài học, kinh nghiệm, kỹ năng và niềm tin vào chính bản thân mình) để chinh phục biển lớn.
Còn né tránh nó ư, tôi không chọn, không có gì là dễ dàng cả, cái gì có càng dễ, mất cũng dễ. Dù là ao, sông, hồ thì cũng đều đổ ra biển lớn chứ không có chuyện ngược lại. Tại sao biển lớn bao la cho ta khai thác không chọn, lại đi chọn ao hồ bé nhỏ mà biết bao người bon chen khai thác đến cạn kiệt ? Đó là lý do vì sao tôi chọn nơi đây để cống hiến và xây dựng.
Người ta nói muốn biết bạn có thành công hay không thì qua 40 mới thấy. Tuổi đời tôi mới chỉ đầu 3, nên còn quá trẻ để suy nghĩ về những gì trước mắt, về bữa ăn hàng ngày, về những con cá nhỏ bé mà hàng ngày người người tranh nhau. Cũng như các cụ nói “ Giấc mơ con (nhỏ), đè nát cuộc đời con”, tôi không chọn những gì hiện tại, tôi không bằng lòng với nó, tôi chọn dám mơ, dám nghĩ, dám làm những gì lớn lao hơn, đem lại nhiều giá trị hơn cho gia đình, cho mọi người, cho xã hội, cho đất nước này.
Một cuộc sống ổn định là cuộc sống thường chỉ xuất hiện sau năm 40 tuổi, vậy thì bây giờ thu nhập bao nhiêu là đủ ? là ổn định ? Thật khó để trả lời, bởi từ “đủ” nó có 2 chữ cái thôi nhưng ý của nó thì rộng lắm, ý nghĩa nó ứng với từng người và không có giới hạn tùy vào suy nghĩ. Với tôi 1,8 triệu tôi vẫn thấy đủ, 3 triệu, 5 triệu, 7 triệu, 10 triệu, 15 triệu, ... cũng vẫn chỉ là đủ, đủ để tôi nuôi ước mơ, đủ để tôi nuôi hoài bão, phấn đấu cho một tương lai tươi sáng hơn, gia đình ấm no, hạnh phúc hơn.
Nguồn: Đinh Thế Chinh
