Hiện nay, nhiều người sử dụng xe ô tô vẫn chưa có hiểu biết sâu sắc về dầu bôi trơn và kỹ thuật sử dụng dầu bôi trơn. Nếu sử dụng sai loại dầu quy định (sai về cấp chất lượng API hoặc sai về cấp độ nhớt SAE) sẽ làm tổn hại đến động cơ xe, thậm chí làm ảnh hưởng đến người sử dụng khi động cơ hoạt động không hoàn hảo.
Bôi trơn là biện pháp làm giảm ma sát và mài mòn đến mức thấp nhất, bằng cách tạo ra giữa các bề mặt ma sát một lớp chất đệm được gọi là chát bôi trơn. Phần lớn các chất bôi trơn phổ biến hiện nay là dầu nhờn và mở. Lựa chọn chất bôi trơn cho xe ô tô cần theo hướng dẫn sử dụng của hãng sản xuất để lựa chọn đúng loại dầu mỡ sử dụng cho xe ô tô gồm: dầu động cơ, dầu hộp số, dầu cầu, dầu trợ lực tay lái, dầu phanh, mỡ…
Riêng về dầu động cơ, điều cần thiết phải lưu ý người sử dụng xe là phải sử dụng loại dầu có cấp chất lượng và cấp độ nhớt đúng quy định cũng như thời gian thay dầu theo khuyến cáo của hãng sản xuất . Vấn đề này trước đây đã được đề cập đến trên ô tô XMVN năm 2001, dưới đây nhắc lại các điểm chính khi lựa chọn dầu động cơ cho xe ô tô.
1. Chọn dầu theo cấp chất lượng API (American Petroleum Institute) Dầu nhờn dùng cho động cơ xăng được phân loại theo cấp chất lượng API cho đến thời điểm hiện nay được chia làm 9 loại: SA, SB, SC, SD, SE, SF, SG, SH, SJ (cấp chất lượng sau cao hơn cấp trước), tuy nhiên tại Việt Nam hiện nay đã cấm sử dụng loại SA, SB do không đạt yêu cầu chất lượng đối với các loại xe đang lưu hành. Xu hướng hiện nay đa số xe xăng đời mới đều khuyến cáo sử dụng dầu phẩm cấp API từ SG hoặc SH trở lên.
Riêng dầu nhờn dùng cho động cơ diesel phân loại theo API thành 7 loại: CA, CB, CC, CD, CDII, CE, CF. Các xe diesel nên sử dụng loại dầu có cấp phẩm chất CD trở lên. Tuy vậy, nhiều hãng sản xuất dầu nhờn đều đã sản xuất loại dầu lưỡng dựng dùng chung cho cả động cơ xăng và diesel. Loại dầu này đều ghi rõ cấp phẩm chất chung như: SE/CD. SF/CE…
2. Chọn dầu theo tiêu chuẩn độ nhớt SAE (Society of Automotive Engineer).
Độ nhớt của dầu được đo bằng centisstock ở 1000C là chỉ tiêu quan trọng liên quan đến tổn hao ma sát. Phân loại theo tiêu chuẩn độ nhớt SAE, dầu nhờn được phân loại làm 11 loại (OW, 5W, 10W, 15W, 20W, 25W, 20, 30, 40, 50, 60). Loại dùng cho mùa đông có ký hiệu W, còn lại là loại dùng cho mùa hè. Dầu đa cấp là dầu thoả mãn cả hai cấp độ nhớt dành cho mùa đông và mùa hè và có nhiệt độ ít thay đổi theo nhiệt độ môi trường.
ở Việt Nam cấp độ nhớt thích hợp thường là loại dầu SAE 30, SAE 40, hoặc dầu đa cấp SAE 15W - 30, SAE 15W - 40, có độ nhớt nằm trong phạm vi 9,3 đến 16,3 cSt.
Tóm lại để lựa chọn dầu nhớt bôi trơn hiệu quả cho chiếc xe của mình, thông thường nên theo thứ tự ưu tiên:
* Lựa chọn theo khuyến cáo của nhà chế tạo: theo sổ tay hướng dẫn sử dụng ô tô…
* Lựa chọn theo điều kiện làm việc, tình trạng kỹ thuật của thiết bị: nếu như không có tài liệu sổ tay hướng dẫn sử dụng ô tô. Theo kinh nghiệm có thể thay dầu nhờn theo thời gian biểu sau đây:
- lần thay dầu thứ nhất : 1.500 km vận hành đầu tiên
- Lần thay dầu thứ hai 5.000km tiếp theo
- Sau đó cứ 10.000 km thay dầu một lần.
Bôi trơn là biện pháp làm giảm ma sát và mài mòn đến mức thấp nhất, bằng cách tạo ra giữa các bề mặt ma sát một lớp chất đệm được gọi là chát bôi trơn. Phần lớn các chất bôi trơn phổ biến hiện nay là dầu nhờn và mở. Lựa chọn chất bôi trơn cho xe ô tô cần theo hướng dẫn sử dụng của hãng sản xuất để lựa chọn đúng loại dầu mỡ sử dụng cho xe ô tô gồm: dầu động cơ, dầu hộp số, dầu cầu, dầu trợ lực tay lái, dầu phanh, mỡ…
Riêng về dầu động cơ, điều cần thiết phải lưu ý người sử dụng xe là phải sử dụng loại dầu có cấp chất lượng và cấp độ nhớt đúng quy định cũng như thời gian thay dầu theo khuyến cáo của hãng sản xuất . Vấn đề này trước đây đã được đề cập đến trên ô tô XMVN năm 2001, dưới đây nhắc lại các điểm chính khi lựa chọn dầu động cơ cho xe ô tô.
1. Chọn dầu theo cấp chất lượng API (American Petroleum Institute) Dầu nhờn dùng cho động cơ xăng được phân loại theo cấp chất lượng API cho đến thời điểm hiện nay được chia làm 9 loại: SA, SB, SC, SD, SE, SF, SG, SH, SJ (cấp chất lượng sau cao hơn cấp trước), tuy nhiên tại Việt Nam hiện nay đã cấm sử dụng loại SA, SB do không đạt yêu cầu chất lượng đối với các loại xe đang lưu hành. Xu hướng hiện nay đa số xe xăng đời mới đều khuyến cáo sử dụng dầu phẩm cấp API từ SG hoặc SH trở lên.
Riêng dầu nhờn dùng cho động cơ diesel phân loại theo API thành 7 loại: CA, CB, CC, CD, CDII, CE, CF. Các xe diesel nên sử dụng loại dầu có cấp phẩm chất CD trở lên. Tuy vậy, nhiều hãng sản xuất dầu nhờn đều đã sản xuất loại dầu lưỡng dựng dùng chung cho cả động cơ xăng và diesel. Loại dầu này đều ghi rõ cấp phẩm chất chung như: SE/CD. SF/CE…
2. Chọn dầu theo tiêu chuẩn độ nhớt SAE (Society of Automotive Engineer).
Độ nhớt của dầu được đo bằng centisstock ở 1000C là chỉ tiêu quan trọng liên quan đến tổn hao ma sát. Phân loại theo tiêu chuẩn độ nhớt SAE, dầu nhờn được phân loại làm 11 loại (OW, 5W, 10W, 15W, 20W, 25W, 20, 30, 40, 50, 60). Loại dùng cho mùa đông có ký hiệu W, còn lại là loại dùng cho mùa hè. Dầu đa cấp là dầu thoả mãn cả hai cấp độ nhớt dành cho mùa đông và mùa hè và có nhiệt độ ít thay đổi theo nhiệt độ môi trường.
ở Việt Nam cấp độ nhớt thích hợp thường là loại dầu SAE 30, SAE 40, hoặc dầu đa cấp SAE 15W - 30, SAE 15W - 40, có độ nhớt nằm trong phạm vi 9,3 đến 16,3 cSt.
Tóm lại để lựa chọn dầu nhớt bôi trơn hiệu quả cho chiếc xe của mình, thông thường nên theo thứ tự ưu tiên:
* Lựa chọn theo khuyến cáo của nhà chế tạo: theo sổ tay hướng dẫn sử dụng ô tô…
* Lựa chọn theo điều kiện làm việc, tình trạng kỹ thuật của thiết bị: nếu như không có tài liệu sổ tay hướng dẫn sử dụng ô tô. Theo kinh nghiệm có thể thay dầu nhờn theo thời gian biểu sau đây:
- lần thay dầu thứ nhất : 1.500 km vận hành đầu tiên
- Lần thay dầu thứ hai 5.000km tiếp theo
- Sau đó cứ 10.000 km thay dầu một lần.
theo lenduong.vn
