1: Nguyên tắc cơ bản của bánh răng:
Cơ cấu truyền lực thường có hai bánh răng, một chủ động và một bị động. Tốc độ quay tùy thuộc vào số răng hay đường kính của mỗi bánh răng đó.
Hình 1 : Nguyên tắc của bánh răng.
Hộp số tay sử dụng hai loại: Bánh răng trụ răng thẳng và trụ răng ghiêng.
Bánh răng trụ răng thẳng có đường sinh song song với đường tâm của trục bánh răng. Thường gây tiếng ồn và không bền nên ít được sử dụng cho các bánh răng chủ động chính. Được sử dụng cho các răng trượt.
Bánh răng trụ răng nghiêng có đường sinh nghiêng một góc so với đường tâm trục bánh răng. Hộp số hiện đại thường sử dụng các bánh răng răng nghiêng cho các bánh răng chủ động chính.
Hình 2: Dạng cơ bản của bánh răng sử dụng trong hộp số
3: Tỉ số truyền hộp số:
Tỷ số giữa số răng bánh răng bị động với số răng bánh răng chủ động, hay số vòng quay trục chủ động với số vòng quay trục bị động gọi là tỷ số truyền.
Tỷ số truyền hộp số sẽ khác nhau với mỗi hãng sản xuất . Tuy nhiên theo thống kê thường có tỷ số truyền 3 : 1 cho vị trí tay số ở số 1; 2 : 1 cho số 2 ; 1 :1 cho số 3 hay còn gọi là số cao và 3 :1 cũng để cho số lùi .
Ở vị trí tay số số 1 còn gọi là số số thấp, đó là một tỷ số truyền lớn. Điều này làm giảm vận tốc ở trục ra nhưng lại làm gia tăng lực vòng và xe có thể tăng tốc một cách dễ dàng ngay cả khi tốc độ động cơ chậm và trong tình trạng công suất thấp.
Ở số cao tỷ số truyền thường là1:1, trục ra hộp số quay cùng một vận tốc với trục khuỷu động cơ, không có sự gia tăng lực vòng nên xe chạy nhanh hơn.
4 Bôi trơn bánh răng:
Bôi trơn bánh răng là một khoảng trống nhỏ giữa các răng ăn khớp, khoảng trống này cho phép dầu bôi trơn đi vào khu vực có ma sát lớn giữa các răng, điều này làm giảm ma sát và mài mòn chỗ bôi trơn này cho phép các bánh răng giải nhiệt và kéo dài qúa trình hoạt động mà không bị dính hay hư hỏng.
5: Bôi trơn hộp số:
Bạc đạn, trục, bánh răng và bộ phận chủ động khác được bôi trơn bằng cách bơm dầu hoặc bắn tóe. Dầu bôi trơn thường 80W hoặc 90 W cho hộp số thường.
