C
congnghiep4
Khách
Ngày nay ô tô con có trang bị số tự động tiến tới như một trang bị tiêu chuẩn, vậy cần lưu ý những gì khi sử dụng, như dừng đèn đỏ có cần phải về N? Dùng số P khi nào? Ta hãy tìm hiểu đôi nét về số tự động. Hộp số tự động được ra đời lần đầu tiên năm 1940 tạ i Mỹ , ban đầu hộp số tự động sử dụng khớp nối thủy lực đơn thuần. Đến năm 1948 biến tốc thủy lực được đưa vào sử dụng cho hộp số tự động. Đến nay hầu hết các loại xe hiện đại đều được sử dụng hộp số tự động, mặc dù vẫn còn nhiều tranh cãi về mức tiêu hao nhiên liệu so với số sàn.
Để tìm hiểu số tự động cấu tạo hình 1 : ta lấy hộp số sàn để so sánh với hộp số tự động thì thấy số tự động có những ưu điểm sau: Tự động đổi số , mômen được chuyền liên tục, động lực không bị ngắt quãng; Thích nghi với mọi loại đường, điều khiển dễ dàng, an toàn thoải mái cho người sử dụng; tải trọng động nhỏ , tuổithọ chi tiết cao. Nhược điểm: Kết cấu phức tạp, giá thành cao, và sửa chữa phức tạp.
Hộp số tự động được phân làm hai loại chính: Hộp số có cấp AMT và AT, hiện nay loạ i AT được sử dụng rộng rãi; Hộp số tự động vô cấp CVT (truyền động bằng dây đai kim loại).
Biến tốc thủy lực: Cấu tạo như hình 2 , bao gồm Bánh bơm, cánh tua-bin, cánh dẫn hướng, vỏ biến tốc tạo thành, dùng để chuyền mô men từ động cơ đến hộp số . Nguyên lý truyền động giống như ta để hai quạt điện đối đầu hình 3, trục động cơ truyền chuyển động đến bánh bơm quay với vận tốc nB và mômen MB thông qua vỏ biến tốc, bánh bơm quay dẫn động cánh tua-bin quay với vận tốc nT với mômen MT thông qua dòng chảy thủy lực, truyền chuyển động đến trục thứ cấp.
Một số kí hiệu thường thấy trên tay điều khiển số tự động (hình 4):
P – Số dừng xe (khóa cầu) , khi để số này động cơ vẫn hoạt động nhưng xe không chạy (chú ý khi dừng hẳn xe mới vào số P) ;
R – Số lùi; N – Số không , khi để số này có thể kéo đẩy xe, nên khi để số N dừng xe trên đường chú ý kéo phanh tay;
D – số tự động để xe chạy về phía trước tùy theo điều kiện tốc độ sẽ là 1,2,3,4,5, .. trường hợp có công tắc O/D (số 3) trên hình 4, nếu bật công tắc này hệ thống điện tử thủy lực sẽ khống chế van điện từ không cho lên hết số mặc dù tăng hết ga, thường thì chỉ đến số ba, bật công tắc này để đi trong thành phố khi đường nhiều xe;
S- Số đi thẳng thấp, đi số này khi ta cần lực kéo lớn, hệ thống AT chỉ cho phép đi ở số một và hai;
L – Số đi thẳng thấp, khi đi số này AT chỉ cho phép chạy ở số một .
Một số xe có công tắc HOLD ON/OF, khi ON số tự động sẽ mất công dụng của nó , mà biến thành số tay, lúc này D tương đương với số 3, S là số 2, L là số 1. Ngoài ra hiện nay còn một số xe có chế độ khác như :
ECO – Chế độ kinh tế , tức động lực xe thấp, tốc độ không cao, nhưng bù lại là tốn ít nhiên liệu, một số xe kí hiệu là (E);
NORM – Chế độ bình thường, kết hợp giữa động lực và tốc độ;
PWR – Chế độ thể thao, thiên về động lực, khi đó nhiên liệu sẽ tốn hơn, một số xe kí hiệu là (S).
Thông thường các xe chỉ kết hợp hai chế độ với nhau ECO/PWR, ECO/NORM,NORM/PWR.
Nguyên lý làm việc của hộp số tự động:
Khi cài số mômen dẫn động từ động cơ đượctruyền tới trục hộp số thông qua biến tốc thủy lực, cảm biến tốc độ gắn trên trục ra của hộp số thông báo cho CPU về tốc độ hiện tại của xe, CPU sẽ điều khiển các van thủy lực để đóng mở các đĩa ma sát , để liên kết các trục bánh răng trong hộp số cho ra một số thích hợp nhất với tốc độ và tải trọng của xe. Để hiểu rõ xem hình 5 về sơ đồ đường đi ăn khớp của các bánh răng với hộp số tự động năm cấp (mầu đường đỏ).
Một số chú ý khi sử dụng xe hộp số tự động:
- Một số người thường mắc lỗi chuyển sang số P hay số R khi xe chưa dừng hẳn, thao tác này có thể làm hư hại các bánh răng số , vì khi đó chúng vẫn đang có chuyển động quay và việc hãm hoặc đổi chiều quay đột ngột sẽ có tác động không tốt.
- Một chú ý nữa là không nên chuyển về số P khi tốc độ vòng tua máy cao hơn tốc độ không tải, và luôn giữ chân phanh khi chuyển từ số P sang các số khác. Khi đỗ xe và không ngồi trong xe, để đảm bảo an toàn, người lái nên để ở số P và kéo phanh tay. Trong trường hợp đỗ dừng đèn đỏ để an toàn, nên về số N và kéo phanh tay hoặc nhấp phanh chân.
Hiện nay việc so sánh lượng tiêu hao nhiên liệu của xe số tự động và xe số sàn ở cùng điềukiện vẫn còn nhiều tranh cãi, giá trị tiêu hao nhiên liệu phụ thuộc chủ yếu vào phong cách lái xe. Để tiết kiệm nhiên liệu khi đi xe ở số D, người cầm lái nên giữ tốc độ xe đều, tránh tăng ga và giảm ga đột ngột. Tăng tốc từ từ khi đèn xanh bật và dừng dần dần khi gặp đèn đỏ .
Để tìm hiểu số tự động cấu tạo hình 1 : ta lấy hộp số sàn để so sánh với hộp số tự động thì thấy số tự động có những ưu điểm sau: Tự động đổi số , mômen được chuyền liên tục, động lực không bị ngắt quãng; Thích nghi với mọi loại đường, điều khiển dễ dàng, an toàn thoải mái cho người sử dụng; tải trọng động nhỏ , tuổithọ chi tiết cao. Nhược điểm: Kết cấu phức tạp, giá thành cao, và sửa chữa phức tạp.
Hộp số tự động được phân làm hai loại chính: Hộp số có cấp AMT và AT, hiện nay loạ i AT được sử dụng rộng rãi; Hộp số tự động vô cấp CVT (truyền động bằng dây đai kim loại).
R – Số lùi; N – Số không , khi để số này có thể kéo đẩy xe, nên khi để số N dừng xe trên đường chú ý kéo phanh tay;
D – số tự động để xe chạy về phía trước tùy theo điều kiện tốc độ sẽ là 1,2,3,4,5, .. trường hợp có công tắc O/D (số 3) trên hình 4, nếu bật công tắc này hệ thống điện tử thủy lực sẽ khống chế van điện từ không cho lên hết số mặc dù tăng hết ga, thường thì chỉ đến số ba, bật công tắc này để đi trong thành phố khi đường nhiều xe;
S- Số đi thẳng thấp, đi số này khi ta cần lực kéo lớn, hệ thống AT chỉ cho phép đi ở số một và hai;
L – Số đi thẳng thấp, khi đi số này AT chỉ cho phép chạy ở số một .
Một số xe có công tắc HOLD ON/OF, khi ON số tự động sẽ mất công dụng của nó , mà biến thành số tay, lúc này D tương đương với số 3, S là số 2, L là số 1. Ngoài ra hiện nay còn một số xe có chế độ khác như :
ECO – Chế độ kinh tế , tức động lực xe thấp, tốc độ không cao, nhưng bù lại là tốn ít nhiên liệu, một số xe kí hiệu là (E);
NORM – Chế độ bình thường, kết hợp giữa động lực và tốc độ;
PWR – Chế độ thể thao, thiên về động lực, khi đó nhiên liệu sẽ tốn hơn, một số xe kí hiệu là (S).
Thông thường các xe chỉ kết hợp hai chế độ với nhau ECO/PWR, ECO/NORM,NORM/PWR.
Nguyên lý làm việc của hộp số tự động:
Khi cài số mômen dẫn động từ động cơ đượctruyền tới trục hộp số thông qua biến tốc thủy lực, cảm biến tốc độ gắn trên trục ra của hộp số thông báo cho CPU về tốc độ hiện tại của xe, CPU sẽ điều khiển các van thủy lực để đóng mở các đĩa ma sát , để liên kết các trục bánh răng trong hộp số cho ra một số thích hợp nhất với tốc độ và tải trọng của xe. Để hiểu rõ xem hình 5 về sơ đồ đường đi ăn khớp của các bánh răng với hộp số tự động năm cấp (mầu đường đỏ).
Một số chú ý khi sử dụng xe hộp số tự động:
- Một số người thường mắc lỗi chuyển sang số P hay số R khi xe chưa dừng hẳn, thao tác này có thể làm hư hại các bánh răng số , vì khi đó chúng vẫn đang có chuyển động quay và việc hãm hoặc đổi chiều quay đột ngột sẽ có tác động không tốt.
- Một chú ý nữa là không nên chuyển về số P khi tốc độ vòng tua máy cao hơn tốc độ không tải, và luôn giữ chân phanh khi chuyển từ số P sang các số khác. Khi đỗ xe và không ngồi trong xe, để đảm bảo an toàn, người lái nên để ở số P và kéo phanh tay. Trong trường hợp đỗ dừng đèn đỏ để an toàn, nên về số N và kéo phanh tay hoặc nhấp phanh chân.
Hiện nay việc so sánh lượng tiêu hao nhiên liệu của xe số tự động và xe số sàn ở cùng điềukiện vẫn còn nhiều tranh cãi, giá trị tiêu hao nhiên liệu phụ thuộc chủ yếu vào phong cách lái xe. Để tiết kiệm nhiên liệu khi đi xe ở số D, người cầm lái nên giữ tốc độ xe đều, tránh tăng ga và giảm ga đột ngột. Tăng tốc từ từ khi đèn xanh bật và dừng dần dần khi gặp đèn đỏ .
Nguyễn Đức Ngọc
)
